Η επίσημη έναρξη του έργου CY-ESM (Cyprus Empowered Surveillance Mechanism) πραγματοποιήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2025 στη Λεμεσό. Στόχος του έργου είναι η δημιουργία ενός σύγχρονου μηχανισμού επιδημιολογικής επιτήρησης για λοιμώδη νοσήματα, ενισχύοντας τη δημόσια υγεία στην Κύπρο.
Το CY-ESM υλοποιείται από κοινοπραξία των Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας (ΙΥ&ΥΔΥ) του Υπουργείου Υγείας, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου, του Κέντρου Αριστείας για Έρευνα και Καινοτομία «ΚΟΙΟΣ» και των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Γεωργίας. Συντονιστές αποτελούν οι ΙΥ&ΥΔΥ και η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου. Η συγχρηματοδότηση του έργου γίνεται από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα EU4Health, με προϋπολογισμό 3,5 εκατομμύρια ευρώ.
Κατά την εκδήλωση παρουσιάστηκαν η στρατηγική και οι στόχοι του έργου, με συμμετοχή εθνικών φορέων. Χαιρετισμούς απηύθυναν, μέσω αντιπροσώπων, ο Υπουργός Υγείας και ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, ενώ τη συνάντηση χαιρέτισαν επίσης οι συντονιστές του έργου από τις ΙΥ&ΥΔΥ, την Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κύπρου και του Κέντρου Αριστείας για Έρευνα και Καινοτομία «ΚΟΙΟΣ» .
Ακολούθησαν ομιλίες από εκπροσώπους του Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού για την Υγεία και την Ψηφιακή Ανάπτυξη (HaDEA) και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), με έμφαση στις δράσεις του προγράμματος EU4Health και τις στρατηγικές ενίσχυσης της επιτήρησης νοσημάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Τονίστηκε ο καθοριστικός ρόλος της καινοτομίας και των τεχνολογιών στην πρόληψη και την προστασία της δημόσιας υγείας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι παρουσιάσεις της ερευνητικής ομάδας του CY-ESM ανέδειξαν τους βασικούς άξονες του έργου, με στόχο ένα ολοκληρωμένο σύστημα επιτήρησης της δημόσιας υγείας, βασισμένο στην προσέγγιση της «Ενιαίας Υγείας» (One Health), που συνδέει δεδομένα ανθρώπινης, ζωικής και περιβαλλοντικής υγείας. Περιλαμβάνει πλήρη ψηφιοποίηση και ανάλυση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, ενίσχυση συνεργασιών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας σε καινοτόμες μεθόδους επιτήρησης, καθώς και ανάπτυξη συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης για την προστασία του πληθυσμού